Stjórnlagaþing - til hvers?

Það verður hausverkur að kynna sér fyrir hvað 500 menningarnir standa sem hafa boðið sig fram til stjórnlagaþings. Ef ég ætla að láta mig málið varða hlýt ég að verða að taka afstöðu til þeirra á eins málefnalegan hátt og mér er unnt. Nema kannski ef ég ákveð að kjósa eingöngu þá sem ég hef séð í fjölmiðlum og þekki andlitin á eða ef ég fer eftir því með hvaða liði viðkomandi heldur.

Ég sé fyrir mér að ég verð töluvert upptekinn á næstunni við þessa iðju og reikna með að það muni eiga við um fleiri. Sem er ágætt og dreifir vonandi huganum frá þessum sífelldu hrunafréttum.

Enda hafa Jóhanna og Steingrímur lýst því yfir að þau séu ánægð með komandi stjórnlagaþing. Það er skiljanlegt því þau vita sem er að þetta dreifir huganum frá þessum sífelldu hrunafréttum.

Ég er hreint ekki sannfærður um ágæti þess að blása til stjórnlagaþings - og allra síst í því þjóðfélagsástandi sem við búum nú við. Einhverjir munu sjálfsagt halda því fram að þetta sé vegna kröfu fólksins sjálfs. Kannski, ég veit það ekki. Að minnsta kosti bað ég ekki um þetta.

Að mínu mati er orsakanna fyrir hruninu ekki að leita í því sem stendur í stjórnarskránni eða því sem ekki stendur í henni. Á sama hátt tel ég að það muni ekki hjálpa okkur að stíga upp úr hruninu með því að breyta stjórnarskránni. En það dreifir huganum.

Ég er ekki sannfærður um að Jóhanna og Steingrímur séu svo áfjáð í breytingar á stjórnarskránni. Þau kannski láta þannig og nefna meira að segja uppáhalds hugðarefni sín. Það gerðu þau líka fyrir kosningar. Mér dettur t.d. í hug gagnsæi í allri stjórnsýslu og allt upp á borðinu. Mannaráðningar hjá hinu opinbera í opnu og gegnsæu ferli og margt fleira. Vissulega glíma þau við mikil vandamál og tóku við á afar erfiðum tíma. En það kemur betrumbót í opnu og gegnsæu ferli lítið við. Reyndar heyrist mér á mörgum sem þeim finnist ríkisstjórn Jóhönnu hafa slegið við fyrri ríkisstjórnum á þessu sviði.

Það er gott til þess að hugsa að bráðum verð ég of upptekinn við að fylgjast með ráðabruggi Jóhönnu og Steingríms.

Ísland - land tækifæranna?

Þann 15. október sl. birti John Dizard nokkur athyglisverða grein í Financial Times um ástandið á Íslandi og hvernig brugðist var við því.

Ég er enn að velta greiningu hans fyrir mér en sýnist hann hafa margt til málanna að leggja þótt sjálfsagt sé sumt ofsagt og annað um of einfaldað (?).

Hann segist ekki sammála svartsýnisröddum um framtíð landsins. Hann gengur meira að segja svo langt að segja við lesendur sína að ef Ísland væri á markaði þá ættu þeir að reyna að kaupa það. Hvers vegna skýrist í grein hans þegar hún er lesin lengra.

Hann gerir ekki lítið úr kreppunni hjá okkur. Hann segir hvert það land þar sem 85% af bankakerfinu hrynji á nokkrum dögum vera í vandræðum.

Hann gefur pólitískum valdhöfum ekki háa einkunn, hvorki þeim sem voru við völd í hruninu né þeim sem tóku við af þeim. Hins vegar virðist hann hrifinn af þjóðinni, þjóðfélagsgerðinni og þeim styrk sem felst í þjóðskipulaginu og náttúruauðlindum þeim sem hér finnast.

Hann gengur svo langt að halda því fram, að eftir á að hyggja, mætti ætla að þeir sem höfðu verið valdir til að takast á við vandann hefðu verið valdir úr hópi vanhæfra og óheiðarlegra úr hópi eyjarskeggja. Hann segir það reyndar hafa verið lán í óláni því þessir aðilar hafi ekki haft traust erlendis til að fá langtímalán til að breiða yfir hina íslensku óráðssíu eins og mörgum öðrum þjóðum hafi tekist, amk til skamms tíma - illu heilli. Hann segir þjóðina sjálfa hafa tekið í taumana og svo virðist sem hún hafi meira "common sense" en margir kjörnir fulltrúar hennar.

Hann bendir á að lýðfræðilega standi Íslendingar að mörgu leyti betur en aðrar Evrópuþjóðir. Hér séu íbúar tiltölulega ungir í samanburði við aðrar þjóðir og með mjög hátt menntunar stig. Eftirlaunaþegar séu hlutfallslega fáir.

Hann segir lífeyrissjóðakerfið okkar í raun vera yfirfjármagnað. Fiskveiðiauðlindirnar verði sífellt verðmætari og auki útflutningstekjur. Jarðvarma- og vatnsaflsvirkjanir framleiði fimm sinnum meiri orku en þurfi til heimabrúks - á vistvænan hátt.

Hann segir vissulega við mörg vandamál að glíma. Í því sambandi nefnir hann að þjóðarframleiðsla hafi dregist saman um næstum 7% á síðasta ári og það verði næstum 2% samdráttur á þessu ári. Atvinnuleysi sé um 7% og fall gjaldmiðilsins hafi dregið mjög úr innflutningi. Þá sé fjármögnun íbúðarhúsnæðis í miklum vanda.

Hann er ósammála ríkisstjórninni og AGS um gjaldeyrishöftin. Hann bendir á að ein afleiðingin af hruninu sé sú að nú sé vöruskiptajöfnuður nú um 7% af þjóðarframleiðslunni sem þýðir að með sama áframhaldi ættum við fyrir öllum erlendum skuldum á þremur árum.

Hann bendir á að þrátt fyrir að ýmislegt sé með jákvæðum hætti þá sé þó ennþá óveðursský yfir landinu: Icesave. Í júní 2009 hafi lánlausir íslenskir samningmenn undirritað Icesave samkomulagið með hinum gríðarmiklu skuldbindingum - án skyldu. Hann bendir á að eftir að ríkisstjórninni mistókst að staðfesta samninginn með löggjöf hafi íslenska þjóðin hafnað samningnum með 93% atkvæða í þjóðaratkvæðagreiðslu. Íslenska þjóðin hafi lesið smáa letrið betur en kjörnir fulltrúar hennar.

Hann bendir á að íslenska bankakerfið var í raun allt fallið og því ekkert að hafa af því umfram það sem gæti falist í þrotabúum bankanna. Hann bendir jafnframt á það að nú líti út fyrir að allt að 90% af Icesave kröfunum fáist til baka úr þrotabúi Landsbankans. Því muni Íslendingar nú geta samið á allt öðrum kjörum en þeim afarkostum sem þeim stóðu til boða þegar skrifað var undir samkomulagið í júní 2009. Í kjölfarið verði hægt að losa um gjaldeyrishöftin.

Þá verði vandamálið of fá fjárfestingartækifæri á Íslandi fyrir lífeyirssjóðina og fjárfesta.